Büyükşehirlerde kiralar enflasyonun üzerinde yükselirken, kiracılar çözüm arıyor

2024 yılı, Türkiye’de özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyükşehirlerde kiracıların cebini zorlayan rekor kira artışlarına sahne oldu. TÜİK’e göre ülke genelinde ortalama kira artışı %85’i bulurken söz konusu üç ilde %110’un üzerine çıktı. Konut satış fiyatlarının yükselişi, konut stokunun sınırlı kalması ve göç hareketlerinin yoğunlaşması, kira piyasasında arz-talep dengesini bozdu.

Kiracılar artan maliyetler nedeniyle daha küçük metrekarelere yöneliyor; bu da stüdyo dairelerin ve 1+1 konutların metrekare bazlı kira değerini tarihi zirvelere taşıyor. Örneğin, İstanbul Kadıköy’de 60 m² bir dairenin ortalama kirası geçen yıla göre yaklaşık %120 artarak 25 000 TL seviyesine geldi. Üniversite öğrencileri ve yeni mezun çalışanlar için barınma krizi derinleşirken, kiralık oda ve paylaşımlı ev modelleri yeniden popülerlik kazandı.

Hükûmet, 2024 Temmuz’unda yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle kira artış tavanını on iki aylık TÜFE ortalamasına sabitlemeyi sürdürse de, kiraya verenler ve kiracılar arasında uyuşmazlıklar artıyor. Arabuluculuk merkezlerine yapılan başvurular yılın ilk yarısında %45 yükseldi. Uzmanlar, kira piyasasındaki baskının ancak yeni sosyal konut projeleri, atıl hazine arazilerinin imara açılması ve vergi teşvikleriyle hafifleyebileceğini vurguluyor.

Kiralık konut piyasasında 2025’e dair beklenti, enflasyonun gerilemesi hâlinde artış hızının yavaşlayacağı yönünde. Ancak göç baskısı devam ettiği sürece kiralarda reel düşüş beklemek zor.